"Z posiadanych zapisów rodzinnych historię dóbr Nowo-Wiejskich możemy odtworzyć od początku XIX wieku. Według tych ustaleń dobra Nowo-Wiejskie składały się z dominium Nowa Wieś oraz następujących wsi należących do tego dominium, a mianowicie: Potok, Borowiska, Zapole, Zgórz, Rembów i Próba. Właścicielem tych włości byli Szembekowie z Siemianowic. Pod koniec XVIII wieku jedna z córek Szembeków-Urszula, wyszła za mąż za Wierzchlejskiego i urodziła córę Marię. Jednak zaraz po porodzie zmarła pozostawiając dziecko-sierotę.
Dziadkowie Szembekowie z Siemianowic zaopiekowali się wnuczką Marią, traktując ją jak własne dziecko. Gdy Maria wyszła za mąż za Lucjana Rembowskiego ze Szczytnik koło Kalisza i otrzymała od swych dziadków wiano w postaci dóbr Nowo-Wiejskich. Lucjan był adiutantem gen. Szembeka w czasie powstania listopadowego i za waleczny udział w bitwie o Olsztynkę Grochowską otrzymał Krzyż Wirtuti Militari. Lucjan urodził się w 1785r., a zmarł w 1858r. i pochowany został w grobie rodzinnym w Brzeźniu.
Drugim właścicielem z rodu Rembowskich był Klemens-syn Lucjana, urodzony w 1831r., a zmarły w 1911r. Klemens Rembowski był oficerem w powstaniu styczniowym w oddziale gen. Taczanowskiego. W bitwie jaką stoczył Taczanowski z wyborowym, nowocześnie uzbrojonym oddziałem arystokratów rosyjskich pod Sędziejowicami, został ciężko ranny. Kula zniszczyła mu kość udową, przez co został kaleką na całe życie. Rząd carski skazał go na wygnanie na Sibir, ale nie było to możliwe z uwagi na jego ciężki stan zdrowia. Po kilku latach wyszła ustawa o amnestii dla inwalidów i w ten sposób uniknął on zsyłki.
Po powstaniu styczniowym nastąpiło uwłaszczenie włościan i rozwiązanie sprawy surwitutów. Ze względu na udział Lucjana i jego syna Klemensa w kolejnych powstaniach, sprawa ta została bardzo rygorystycznie przeprowadzona przez władze carskie. Wynikiem takiego postępowania władz odpadły całkowicie wsie: Potok, Borowiska, Zgórz, Rembów i Próba. Pozostały mocno okrojone Nowa Wieś i Zapole. Zapole przejął brat Klemensa-Stanisław, Nową Wieś natomiast syn Klemensa-Zygmunt Rembowski, urodzony w 1876r., a zmarły w 1911r. Po Zygmuncie majątek Nowa Wieś przejął Teodozjusz Rembowski urodzony w 1873r., a zmarły w 1939r. Był on najstarszym z rodzeństwa, skończył Politechnikę w Karlsruhe i był inżynierem budowy dróg i mostów. Do chwili przejęcia majątku Nowa Wieś pracował na odpowiedzialnych stanowiskach kierowniczych w firmie budowlanej Rudzki w Warszawie. (...) Następnie budował most na Newie w Petersburgu, projektował halę Mirowską w Warszawie oraz most na Warcie w Sieradzu.
Po załatwieniu uwłaszczenia i surwitutów majątek Nowa Wieś posiadał 350ha.
W październiku w 1939 roku Niemcy zarekwirowali majątek i wysiedlili spadkobierców Teodozjusza do generalnej guberni. W 1946 roku Nowa Wieś została objęta reformą rolną i rozparcelowana. Dwór, który do 1939 roku uznawany był jako budowla zabytkowa, jak i również stary drzewostan parku, został częściowo rozebrany tj. oba boczne skrzydła, a dach całkowicie przebudowany. Dom był murowany z cegieł o rozmiarach dzisiaj niespotykanych, dach pokryty gontem. Z ocen biegłych przedwojennych wynikało, że front dworu liczył około 400 lat, natomiast oba dobudowane skrzydła miały około 200 lat. Obok dworu wybudowane były w okresie późniejszym dwa budynki, jeden z czerwonej cegły, zwany oficyną oraz drugi w stylu szwajcarskim, jako gościnny, zwany Szwajcarią.
Dzisiaj trudno porównać i poznać stan ówczesny i teraźniejszy, tak jak w budynkach, jak i w pozostałościach po parku."
Powyższy tekst to wspomnienia jednego z członków rodziny Rembowskich. Udało mi się go uzyskać dzięki życzliwości pana sołtysa. :)
Fundusze Europejskie
